Saturday, August 2, 2025

Farmaajo & N&N waxay Alshabab ka raaceen xagjirnimada, keligood Waddani iska dhigeen (Qormo Culus)

-

Khatarta Soomaaliya haysata waa ka qoto-dheer tahay Farmaajo & mucaaradka; kuwaas khaladkoodu waa ifafaale/ symptoms /أعراض المرض/ tusaya in xanuun jiro. Musiibada na haysataa waa weecad bulsho oo baahsan الانحراف على مستوى المجتمع Societal-wide deviation.

Qallooca ku jira bulshada waa mirihii ka dhashay qaran-jabka 30-ka sano jirsadey; waxaana weecadka muujinaya dhaqamada bulshada ku baahay ee dhowrka jiho ka socda, sida: xag-jirnimada diimeed & tan siyaasadeed, bannaysiga dhiigga, beenta sharci ku tumashada iwm.

Hirkii 1-aad (first wave) ee qalloocu galay, bulshadana gelisey waaa kooxda Al Shabaab ee galloocu (الانحراف) uu ka galay dhanka diinta yacni, xag-jiriin noqday oo ku hawl-galay (dil, gaalaysiin & cabsi gelin) — dadkii Soomaaliyeedna ugu yaraan 90% ku khasbay aamus.

Xag-jirnimada ay la yimaadeen Al Shabaab sida is-qarxinta iyo daadinta dhiigga muslimiinta Soomaaliyeed WAXAA KA khatar & SAAMAYN BALLAARAN khasab-ku-hoggaansiga (bullying & taming) bulshadii Soomaaliyeed ee ku suntanaa geesinimada iyo keena-diidnimada;

Saamayn kale oo aan ka khatar yarayn cabsi gelinta — is-dhiibidda keentay — ee ay Al Shabaab keeneen ayaa iyana ah: in meel khalad ah caro lala aado, sida caruurta ay kuwo kale iskuulka ku garaacaan (la bully gareeyo) ayan kuwii diley isaga dhicin ee ay kuwo kale u tumaan.

Hirkii 2aad ee qallooca (kuwaan iyagaa is-geliyey qallooca) kursi jacayl awgiis — waa Farmaajo & N&N oo Al shabaab ka raacay xagjirnimada; Sida kuwa kale ay dadka isaga xjiyaan diinta ay kuwani bilaabeen in ay keligood waddani iska dhigaan, dadka kalana takfiiriyaan!

MURTAD baad tahay-dii ay Al Shabaab oran jireen waxay N&N ku baddaleen waa QARAN-DUMIS treasonous) / waa JAAJUUS! Erayadaas la iskama oran ee waa kuwo lagu xalaalaysto dhiigga (a classical tool of othering, demonizing & dehumanizing others to kill. Nazis & Hutus did it);

Markaad si xeel-dheer ugu dhabbo-gashid sida Soomaali badan [oo dal & dibadba jooga, qabiil kasta leh, culumo & caama leh], ay raalli uga yihiin, ayna ugu ol-olaynayaan sharci-jebin & xadgudib kasta oo Farmaajo & kooxdiisa ay sameeyaan, sidii taageerayaasha Trump oo kele!

Markii aad u fiirsato sida dadka Farmaajo taageersan dalka ha joogaaan ama dibadda ha ku noolaadeene aysan u doonayn maamul ku salaysan dimuqraadiyad, sarraynta sharciga & isla-xisaabtan & CADDAALAD ayna uga go’an tahay in dalka uu Farmaajo ka taliyo jidkuu rabo ha u maree!

Markii aad aragto sida taageerayaasha Farmaajo aysan dan uga lahayn waxa dastuurka ku qoran, ama waxa uu u oggol-yahay madaxda iyo waxa uu ka reebayo, iyo sida ay raalli uga yihiin in Farmaajo uu dastuurka baal maro sida in uu ku darsado intii uu waqti doono sanad, 2 ama 3!

Markaad fahamtid sida IN BADAN oo N&N ah ay ra’yiga uga hormarinayaan runta & sida Af-xumada, been-abuurka, sariig-la’aanta, collaysiga ay uga midaysan yihiin midkooda quraanka xafidsan, kan lawyerka ah, siyaasiga & wiilka yar, waxaad arkaysaa in qalloocu meelo badan galay;

Dadka qalloocu galay & inta cabsi gelin ama aragti-gaabni ku raacay, diktatooriyadda ayay ka door-bidayaan dimuqraadiyadda runta & ra’yiguna waa isugu mid! Soomaali waxaa ku batay dad badan oo aan wejihi karin cidda dhibka ku haysa oo u-sacab tumaya kan u daran;

Af-duubkii ay Al Shabaab bulshada Soomaaliyeed ku haysey 10-kii sano oo la soo dhaafay, intii uu dhali lahaa iska-caabin, waxa uu dhalay koox kale oo carraysan (N&N) balse collaysanaysa kuwii qaranimada Somaaliyeed 20kii sano ee la soo dhaafay u dhabar-adaygeyey!

Sidaas darteed Soomaali waxaa haysta weecad bulsho oo baahsan, xalkuna waa in khatarta sida ay u taallo loo fahmo, lagana shaqeeyo sidii kuwa qalloocu galay ay uga soo noqon lahaayeen xag-jirnimada diimeed & midda siyaasadeed; kuwa fiyowna ay u taxadari lahaayeen

Inta qallooca ka badbaaddey waa in ay ogaadaan in Soomaaliya ay sugeyso dad aragti dheer leh oo weecadka/ qallooca arki kara kuwa ambaday-na gacanta soo qaban kara.

W/Q: C/rashiid Khaliif Xaashi
Madixii hore ee Hay’adda Heritage

Qoraalka kama tarjumayo aragtida Mareegta GOOBJOOGE.NET, wuxuuna gaar u yahay qoraaga ku saxiixan.
The views and opinions expressed in this website are those of the authors and do not necessarily reflect Goobjooge.net's editorial stance.

XULKA WARARKA

WARARKA CUSUB

Puntland oo beenisay inay ciidankeeda qabsadeen Markabka Hubka sida ee MV Sea World, baaqna u dirtay DFS iyo Turkiga

Xafiiska Madaxweynaha Puntland ayaa war cusub kasoo saaray markabkii hubka siday ee MV Sea World, iyadoo shaacisay inuu markabkaas weli ku socdo baaritaan. War-saxaafadeedka oo...

Fahad Yaasiin oo Siciid Deni ku dhaliilay Markabka Hubka ee Puntland qabsatay, lana saftay Dowladda Federaalka

Agaasimihii hore ee NISA, Fahad Yaasiin Xaaji Daahir ayaa ka hadlay xaaladda ka taagan markabka hubka sida ciidamada Puntland ay qabsadeen, kaasoo xiisad cusub...

Dowladda Somaliya oo Digniin u dirtay Puntland, kana dalbatay inay sii deyso Markabka hubka ee ay qabsatay

Dawladda Soomaaliya ayaa markii ugu horeysay ka hadashay Markabka ay qabsatay Puntland, waxaana warsaaxafadeed kasoo baxay Wasaarada Warfaafinta DFS lagu sheegay in markabka hubka...

FAAHFAAHIN: Qarrax is-miidaamin ah oo AS ku qaaday Kuliyadda Jaalle Siyaad iyo Saraakiil Caddaan ah..

Faahfaahin dheeraad ah ayaa laga helayaa qarax is-miidaamin ah oo saaka ka dhacay afaafka hore Kuliyadda Jaalle Siyaad ee magaalada Muqdisho.Qaraxa oo uu fuliyay...

Wado cusub iyo Buundo laga dhisayo jidka isku xira Isgoysyada Shaqaalaha iyo Sheekh Cali Suufi

Guddoomiyaha Gobalka Banaadir ahna Duqa Muqdisho Xasan Maxamed Xuseen (Muungaab) ayaa maanta dhagax-dhigay dhismaha Wado cusub iyo Buundo laga dhisayo jidka 26-ka Juun...

Alshabaab oo la wareegtay degmada Moqokori iyo Wararkii ugu danbeeyay..

Wararkii ugu danbeeyay ee Gobolka Hiiraan ayaa sheegaya in xaalad adag ay ka taagan tahay Bariga gobolka. kadib weerraro dhowr jiho ah oo Alshabaab...

Faahfaah: Qarax is-miidaamin ah oo Shabaab ku qaaday Moqokori iyo Hoggaamiye lagu dilay

Faahfaahin dheeraad ah ayaa kasoo baxeysa Qarax is-miidaamin ahaa oo saaka ka dhacay degmada Moqokori ee gobolka Hiiraan, kaasoo ay sheegatay Alshabaab. Qaraxa ayaa loo...

XOGAHA QARSOON

XOG: Is-faham laga gaaray wadadal toos ah oo dhex Madaxweyne Xasan Sheekh iyo Sheekh Shariif

Wadahadallo si hoose ugu socday Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud iyo hogaamiyaha Madasha Mucaaradka Shariif Sheekh Axmed ayaa la sheegay in horumar laga gaaray.Ilo...

XOG: Sababta dhalisay in xilka laga qaado Agaasimihii Hay’adda NISA C/llaahi Sanbaloolshe

Xog hoir leh ayaa laga helayaa sababta xil ka qaadista Agaasimihii Hay’adda Nabad-sugidda iyo Sirdoonka ee NISA Cabdullaahi Maxamed Cali (Sanbaloolshe).Agaasime Sanbalooshe ayaa xilka...

XOG: Wararkii ugu danbeeyay ee Xil ka qaadista Agaasimaha Hay’adda NISA C/llaahi Sanbaloolshe

Waxaa mar kale socda dadaal loogu jiro in lagu qanciyo Agaasimaha Sirdoonka iyo Nabadsugidda ee NISA, Cabdullaahi Maxamed Cali (Sanbalooshe) oo xil ka qaadistiisa...

XOG: Maxaa ka jira in Madaxweyne Xasan Sheekh uu luminayo taageerada Mareykanka?

Waxaa dhowaan baraha bulshada iyo qaar ka mida Warbaahinta Soomaalida lagu faafiyay Wararka ku saabsan in Aqalka Cad ee Mareykanka uu si weyn uga...

AKHRISO QORMOOYINKA KALERELATED
Recommended to you